O mnie Oferta i Cennik Do poczytania
Kontakt
Bielsko-BiałaDorosłe Dzieci Alkoholików - kontrola czy poszukiwanie swojego wpływu?
W domu, w którym jeden lub oboje rodziców było uzależnionych od alkoholu, brakowało spokoju i poczucia bezpieczeństwa. Dominowała nieprzewidywalność i związane z nią napięcie i wyczekiwanie w niepokoju i lęku - jak dziś będzie wyglądał wieczór, kiedy tata wróci do domu?
Kiedy wracał trzeźwy - ulga, można było się pouczyć, wyjść na dwór… Chyba że był już rozdrażniony z powodu chęci picia, wtedy każda drobna sprawa mogła wywołać złość. Potem mówił, że to przez dzieci, które się nie uczą, nie utrzymują porządku, nie słuchają się, to przez żonę, która źle je wychowuje i potrafi tylko krzyczeć. Gdyby nie to nie musiałby się napić…
Z drugiej strony, czasem to właśnie picie rodzica przynosiło ulgę, - bo nie trzeba już było czekać kiedy znów będzie pił. To dawało szansę, że za jakiś czas znów będzie spokój…

Alkoholowy rytm

Życie w rodzinie alkoholowej wyznacza rytm picia alkoholika. Dostosowanie się swoim zachowaniem do tego błędnego koła może zapewnić dzieciom przetrwanie. Próbując odnaleźć się w sytuacji, której w rzeczywistości nie mogą kontrolować, potrzebują wierzyć, że jednak tę kontrolę mają.… Stanowi to obronę przez trudnymi uczuciami, takimi jak lęk, bezradność, osamotnienie. Dziecko może zacząć myśleć, że gdyby było bardziej pilne, pracowite lub posłuszne, rodzic by nie pił. To droga do podejmowania wielu wysiłków, by stać się lepszym, perfekcyjnym, ale niestety okazuje się, że i to nie zatrzymuje picia matki lub ojca.
Pojawia się poczucie bezwartościowości i wstydu – często pomimo realnych uzdolnień i sukcesów w życiu poza domem. Trudno się cieszyć tym, co się udaje skoro nie daje to upragnionego efektu. Czasem więc to porażka a nie sukces dziecka może wydawać mu się wyjaśnieniem tego, co dzieje się w domu. Może wtedy wziąć winę na siebie i choć jest to duży ciężar to łatwiej go unieść myśląc: to przeze mnie bo niewystarczająco się starałem, niż widzieć, że nic nie można było zrobić gdyż było się bezbronnym i całkowicie zależnym od dorosłych. I to dorośli są odpowiedzialni za pomoc dzieciom w takiej sytuacji.

Złudzenie kontroli

Dzieci alkoholików mogą mieć złudzenie posiadania kontroli nad piciem rodzica wiążąc je ze sobą i swoim zachowaniem, ale mogą też podejmować realne działania wobec rodzica mające kontrolować jego picie –- wylewanie alkoholu, wyprowadzanie rodzica z pubu, pilnowanie jak spędza czas, zajmowanie jego uwagi byle wypił mniej – poprzez np. zabawną w zamierzeniu rozmową lub ściągnie na siebie kary za nieodpowiednie zachowanie.
Dzieci alkoholików, szczególnie jako dorośli, potrzebują poczuć, że mają WPŁYW na siebie i swoje życie. Czasem jednak nieświadomie i bez złych intencji mogą zachowywać się kontrolująco wobec innych, gdyż nie mają zaufania i nauczyły się polegać tylko na sobie. W związkach dostosowują się i bardzo starają aby uzyskać miłość i akceptację i czasem znoszą przez to zbyt wiele, nie mając doświadczenia w stawianiu granic.
Terapia wydaje się tu być bardzo słusznym rozwiązaniem, ponieważ może pomóc w zmniejszeniu potrzeby kontroli i w identyfikowaniu tego, na co można i warto mieć wpływ.… zaczynając od siebie.

Zofia Sabat
Psycholog, certyfikowany psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (nr cert.: 210)
powrót do artykułów